بررسی میزان شیوع، علل و عملکرد پرسنل مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی کردستان در آسیب های ناشی از وسایل نوک تیز و برنده آلوده در سال ۱۳۸۳

زمینه و هدف: آسیبهای ناشی از نیدل استیک که از آن طریق امکان ابتلاء پرسنل درمانی به سه ویروس اصلی خونی (hiv،hbv وhcv) وجود دارد. در حالت کلی زیانهای جانی و اقتصادی زیادی را به شاغلان عرصه بهداشت درمان وارد می سازد بطوریکه انجمن های پزشکی کشورهای مختلف صنعتی را وادار به برنامه ریزیهای کلان در جهت مراقبت از بیماران و ارائه آموزش و اطمینان از سلامتی پزشکان و همکاران آنها کرده است (3،2،1). با توجه به میزان شیوع بیماریهای قابل انتقال از طریق خون در کشورهای آفریقایی و آسیایی و کشور ما بررسی علل و میزان شیوع جهت اتخاذ تدابیر لازم امری ضروری است. این مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع و علل آسیب ناشی از نیدل استیک و اقدامات پس از آن در پرسنل مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی کردستان صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی، در مراکز درمانی در سطح بیمارستانهای دانشگاه از طریق پرسش نامه ای که حاوی اطلاعات لازم در این خصوص بود به روش سرشماری در اختیار شاغلین قرار گرفت و در نهایت تعداد 847 نفر آن را تکمیل نمودند. اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار آماری spss مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که اکثریت واحدهای پژوهشی 7/73% زن و میانگین سنی و انحراف معیار (07/7±1/36) سال داشتند. از نظر تحصیلات اکثریت 9/47% لیسانس و شغل 5/74% پرستار، 5/5% ماما، 3/3% تکنسین بیهوشی، 7/7% آزمایشگاهی و 9% رادیولوژی بودند. 5/57% سابقه پاشیده شدن ترشحات یا خون بیمار به داخل دهان یا چشم خود داشتند. از نظر نوع وسیله، سرسوزن و سوزن آنژیوکت بترتیب با 57/43% و 3/35% بیشترین میزان آسیب را ایجاد کرده بودند. از دیدگاه پرسنل حجم زیاد کار و عجله از مهمترین عوامل زمینه ساز آسیب بودند. اختلاف معنی داری بین مشاغل و آسیب ناشی از نیدل استیک وجود داشت (05/0p<). نتیجه گیری: جلوگیری از آسیبهای ناشی از نیدل استیک باید در اولویت برنامه های مسئولین قرار گیرد. تهیه وسایل ایمن و تجهیزات پزشکی مطمئن همراه با آموزش های لازم به کارکنان بهداشتی درمانی باید مد نظر قرار گرفته و در این راستا به مسائل صرفاً اقتصادی توجه نشود و علاوه بر آن باید با ایجاد مراکز ویژه پیگیری و درمان بعد از آسیب، به سرنوشت کارکنان اهمیت داد. وصول مقاله: 29/5/84 اصلاح نهایی:14/12/84 پذیرش مقاله: 18/12/84